Atık Yönetimi Dünya Enerji Kent, Toplum ve Mimari Sürdürülebilirlik

Avrupa’daki İlk Karbon Nötr Şehir : “Malmö”

İsveç’in üçüncü büyük şehri olan Malmö 2020 yılına kadar “Sürdürülebilir Kentsel Gelişim” alanında dünyadaki en iyi şehir olmayı amaçlıyor. Bunun için hedef,şehirdeki tüm elektrik ve ısınma ihtiyacının yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılanması ve atıkların maksimum düzeyde değerlendirilmesi.Şu anda evlerden çıkan atıklar vakum sistemiyle ana merkezlere gönderilip sonrasında çöp kamyonlarıyla atık toplama merkezlerine gönderiliyor. Bu şekilde çöp kamyonu sayısını azaltıp emisyonlarını da düşürmüş oluyorlar. Aynı zamanda atıklar ayrık(kağıt, cam, plastik, yemek, karışık) bir sistemle toplandığı için enerji ve alanlarında dünyada lider konuma geçmeye adaylar. Nedeni ise atıkların düzenli depolamaya gönderilmeyip yakılması ve bu şekilde şehir için gerekli ısınma ve elektrik ihtiyacının karşılanması. Atıkların yakılmasıyla şehrin %65’inin ısınması sağlanabiliyor. Ayrıca yakma sonrası çıkan küller daha sonra kullanılmak üzere kaldırım yapımında kullanıyor. Çöpler ayrık bir sistemle toplandığı için çıkan atıkları biyo gaza çevrilip toplu taşıma araçlarına yakıt veriliyor ve 10 kilo gıda atığının 1 litre petrole denk geldiğini belirtiliyor.

Malmö şu anda çeşitli kaynaklar tarafından dünyanın dördüncü yeşil şehri kabul ediliyor. Bunda enerjisinin %30’unun yenilenebilir enerji kaynaklarından elde etmesinin büyük bir payı var. Öne çıkan iki yenilenebilir enerji kaynağı var: rüzgâr enerjisi ve enerjisi. Malmö, İsveç’in lider güneş enerji şehri konumunda olmakla beraber şehrin %40’ı elektriğini enerjisinden elde ediyor. Şehrin en büyük rüzgar santrali Lillgrund Rüzgar Santrali 60 bin kişinin elektrik ihtiyacını karşılayabiliyor.

resim-2-avrupadaki-ilk-karbon-notr-sehir-malmo-asli

Malmö’nün en göze çarpan bir diğer özelliği ise şehirdeki bisiklet kullanımının son derece yaygın olması. Şehir 500 kilometrelik bir bisiklet yoluna sahip ve yapılan yolculukların %25’i bisikletle yapılıyor. Halk ancak hava çok kötü olduğunda araç kullanmayı tercih ediyor. Otobüsler de artık onlar için birer çevre araç haline geldi çünkü 2015’ten itibaren otobüsler fosil yakıt kullanmayı bırakıp biyo gaza geçti. Havalimanındaki bütün taksiler ve şehirdeki birçok taksi yeşil taşıt oldu.

Bütün bu çevreci yaklaşımların ötesinde Malmö’nün 2009-2020 yılları için hedefleri büyük. 2020 yılına kadar Malmö karbon nötr* bir şehir olacak ve 2030 yılında ise enerjisinin tamamını yenilebilir enerji kaynaklarından elde edecek ve kişi başı enerji tüketimin en aşağı %20 azaltılacak. Ayrıca gazı emisyonlarının 1990’a kıyasla %40 azaltmayı planlanıyor. Malmö, bu hızla dünyada sürdürülebilir şehir alanında bir marka olacağa benziyor.

*Karbon nötr’ün tam anlamı bir kişi veya kurumun gerçekleştirdiği herhangi bir faaliyet sonucu atmosfere salınan gazlarını dengelemek (offsetting) ve net olarak “0” emisyona sahip olmak için salınan sera gazları miktarına eşdeğer sera gaz salımına engel olan/azaltan projeler tarafından geliştirilmiş karbon kredilerinin satın alınmasıdır. (ikibin50dergisi, 2012)

Kaynak:

http://www.ikibin50dergisi.org/13/iklim-degisikligi-ve-karbon-notr-olmak.html

 

Yazar hakkında

Aslı Ekşi